e-Ticaret koşullarının her geçen gün gelişerek kolaylaşmasının mesafelerin önemini ortadan kaldırdığını ve hatta ihracatı da e-’leştirmesiyle ülke dışına satış yapmanın eskisi kadar zor olmadığını söylemek artık mümkün. Böylece e-ihracat yapmak isteyenler, birçok dijital kanal varlığı ve lojistik firmalarındaki çeşitlilik sayesinde müşteri bulma potansiyelini artırmaya başlamıştır.
Kısaca e-ihracat nedir tanımını yapmak gerekirse, e-ihracat, diğer adıyla sınır ötesi e-ticaret mikro ihracat kuralları çerçevesinde, yani toptan değil de perakende satış yoluyla yapılan ticarettir. Başka bir deyişle mikro ihracat nedir yanıtıyla benzer olmakla birlikte 300 kg ve 15.000 Euro‘dan az siparişlerin e-Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) ile gönderilmesidir. Bu konuda nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız kimler, hangi firmalar e-ihracat yapabilir, nasıl bir strateji oluşturmalı ve nelere dikkat etmeli gibi sorularınızın yanıtlarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
İçindekiler:
e-İhracat Nasıl Yapılır?
Uluslararası pazarlara açılmanın online yolu olan e-ihracatta hedef kitlenize hızlı ve sorunsuz ulaşmanız için iyi bir hedef pazar araştırması, lojistik altyapının kurulması, web sitesi kurma veya online pazar yerlerine mağaza açma, ödeme yöntemleri gibi pek çok süreci planlamayla işe başlamak gerekir. Bununla birlikte girişimin büyüklüğü oranında fırsatlar artarken yatırımlarınızı da hesaba katmak önemlidir.
Diğer yandan yazının ilerleyen bölümlerinde daha küçük sermayelerle de neler yapabileceğinizi anlatacağız. e-ihracatın klasik ihracata kıyasla artık daha avantajlı ve az risk barındırmasının sebeplerinden biri de kur dalgalanmalarında çok etkilenmemesidir. O zaman yeni bir e-ihracat girişimi için şu 2 seçeneği göz önünde bulundurabilirsiniz:
Firmanıza Ait e-İhracat Web Sitesi Tasarımı
Markanızın kurumsal kimliğini yansıtan bir e-ticaret web sitesi yaptırarak, kendi belirlediğiniz fiyatlar ile pazardaki rekabette yer alabilirsiniz. Buna karşın yurt dışına online satış yapmaya uygun bir web sitesi kurulumunda standart özelliklerin yanı sıra çoklu dil desteği, iyi kullanıcı deneyimine ait tasarım, çoklu para birimi, yerel ödeme ve kargo entegrasyonları mutlaka bulunmalıdır.
Buna ek olarak dijital pazarlama kanallarına yatırım yaparak, hedef kitlenizin bulunduğu mecralarda görünür olmak ve web sitenizin arama motorlarında ön sıralarda olmasını sağlayacak SEO uyumlu içerikler ve yazılım oldukça değerlidir.
Global e-İhracat Sitelerinde Online Mağaza
Amazon, Alibaba, Etsy, Aliexpress, e-Bay, Shopify gibi büyük güvenilir dünyaca ünlü pazar yerleri günlük yüksek ziyaretçi sayısı ile çabucak satışa başlamanız için en uygun seçeneklerdir. Birçok belge prosedüründen kurtulmanızı sağlayan pazar yerleri, satışlarınız üzerinden komisyon kesintileri yapsa da yeni başlayanlar veya yeterli yatırımı olmayanlar için mantıklıdır. Ayrıca kendi lojistik altyapısıyla Amazon e-ihracat için avantajlı bir seçim olabilir.
Yapmanız gereken yalnızca bir satıcı hesabı oluşturup belgeleri ve ürünlerinizi platform kurallarına uygun şekilde yükledikten sonra mağaza açmak olduğundan hızlı aksiyon almanıza yardımcı olur. Hem daha düşük maliyet hem de pratik olması açısından avantajlı olmasıyla birlikte pazar araştırmasında yetersiz olduğunuzu düşünüyorsanız çok daha az risklidir.
Üçüncü bir alternatif ise yeterli yatırıma sahipseniz, yukarıdakilerden ikisini birden gerçekleştirmeniz de her koldan yurt dışı pazara girmeye ciddi ölçüde katkı sağlayabilir. Tanıtım için reklam bütçeleri ve SEO çalışmaları marka bilinirliğini artırmaya destek olurken aksi durum, işlerin biraz yavaş ilerlemesine neden olabilir. Ancak yine de bir web sitesi ile başlamanın yerine ilk önce pazar yerlerinde tutunmak, belirli bir satış hacmine ulaşıp sonrasında kurmak da garantili bir ilerleme sağlayabilir.
Kimler e-İhracat Yapabilir?
Mikro ihracat kapsamında e-ihracat yapmak için bir şirketiniz olması yeterlidir; şahıs da dahil olmak üzere tüm şirket tipleri de yapabilir. Şirket kuruluş süreçleriyle ilgili ihtiyaç duyabileceğiniz bilgiler için “e-Ticaret için şirket nasıl kurulur?” adlı içeriğe de göz atabilirsiniz. Şirket kurmadan önce devletin işletmelere sunduğu e-ihracat destekleri ile yurt dışı pazarına çok daha hazırlıklı girebilir, e-ihracat teşvikleri hakkında detaylı bilgiyi “KOBİ’lere özel e-ticaret desteği hangileri?” başlıklı yazıdan öğrenebilirsiniz. Geleneksel ihracata kıyasla daha kolay olan e-ihracatın avantajlarını şu şekilde özetlemek mümkün:
- e-Ticaret ile benzer olarak konşimento masrafları, daha düşük yatırıma ihtiyaç duyması, fiziki ofis gerektirmemesi gibi sebeplerle giderler daha az maliyetlidir.
- Ürünler online listelenip satıldığı için diğer ülkelerde satılan ürünlerle olan rekabetini artırabilir.
- Pek çok ülkede KDV muafiyeti vardır, KDV var ise de iade alabilme imkanı vardır.
- Oldukça fazla sayıda kullanıcıya erişim olanağı, satış oranlarının yükselmesine imkan tanır.
- Doğrudan hem tüketiciye hem de firmaya ulaşılabildiğinden B2B ve B2C satış modellerine uygundur.
- Banka teminatı gerektirmez.
- Ödemeler son derece güvenli sanal poslar aracılığıyla hesabınıza gelir.
- Döviz cinsinden alınan ödemeler, kur dalgalanmalarından daha az etkilenmeye ve planlanan kar oranından yüksek gelir elde etmeye yardımcı olur.
- Bazı ülkelere gönderilen B2C siparişlerde gümrük vergisi muafiyeti söz konusudur.
- Ürünlerin CE belgesine sahip olması çoğunlukla yeterlidir.
e-İhracat için Gerekli Belgeler Nelerdir?
e-İhracat faaliyetlerine başlarken ve sonrasında hazırlamanız gereken belgeler (bazı özel ürünlerde ek belgeler gerekebilir) genel olarak; ETGB, ihracat belgesi, A.TR dolaşım belgesi, EUR.1 ve EUR-MED dolaşım sertifikası, CE belgesi, e-ihracat faturası, proforma faturadan oluşur. Diğer belgeler ile ilgili ayrıntıları buradan inceleyebilirsiniz. Bu gibi belgelerin çoğunun alınması yukarıda bahsi geçen online pazar yerlerinde gerekli değildir.
e-Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB): Ülkeler arası taşımacılık yapan lojistik firmalarının, e-ihracat yapan firmalar için düzenlediği belge dijital ortamda hazırlanarak gümrük müdürlüğünün sistemine otomatik aktarılır ve onayına sunulur. İşlemler VEDOP adı verilen sistem üzerinden yapılır; ürünler taşıyıcı firma tarafından teslim alındıktan sonra onaylanan ETGB çıktıları gönderici firmaya e-posta gönderilir. e-ihracat KDV iadesi de ETGB belgeleri sayesinde yapılabilir. Detaylı bilgi için “ETGB Nedir, Nasıl Alınır?” başlıklı yazıya tıklayabilirsiniz.
ETGB Belgesi Nasıl Alınır?
Mikro ihracatta taşıma, ETGB düzenleme yetkisine sahip DHL, TNT, UPS, PTS gibi kargo firmaları ile gerçekleştirilir. Yani özetle; ürünleri gönderirken bu firmalara, imza sirküleri fotokopisi ile verilen dolaylı temsil yetki belgesi, ihracat bilgi formu, İngilizce-Türkçe fatura nüshaları ve çeki listesiyle birlikte başvurup ETGB düzenlemelerini isteyebilirsiniz.
- İhracat Belgesi: İhracat belgesi için öncelikle İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine imza sirküleri ve beyannamesi, faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi, vergi mükellefiyet yazısı, vekaletname, kimlik belgesi ile başvurmalısınız; onaylandıktan sonra ticaret odasından alabilirsiniz.
- A.TR Dolaşım Belgesi: Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında imzalanan protokol gereği, buraya üye ülkelere yapılan sanayi ürünlerinin satışlarında gümrük vergisi muafiyetinden yararlanabilirsiniz. Bunun için bağlı bulunan oda tarafından düzenlenen A.TR Movement Certificate belgesine sahip olmalısınız. Maliye Bakanlığından onaylı kontrol makbuzu veya noter tasdikli ticari faturanız ve dilekçe ile ilgili odaya başvurmanız yeterlidir.
- EUR.1 Dolaşım Belgesi: AB ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ile Türkiye arasındaki protokoller doğrultusunda AB ülkeleri ve Norveç, İzlanda, İsviçre, Liechtenstein’e gönderilen demir çelik ve tarım ürünleri ihracatında düzenlenen belgedir. Yukarıdaki gibi bağlı olunan odaya başvurmanız gerekir.
- EUR-MED Dolaşım Sertifikası: Pan Avrupa Akdeniz Kümülasyonu (PAAMK) olarak adlandırılan serbest ticaret anlaşmasına AB, EFTA, Türkiye ve bazı Akdeniz ülkeleri dahildir. İhraç edilen mal yabancı menşei ise ihracatçı beyanı, dilekçe, Türkçe-İngilizce satış faturası nüshaları ve taahhütname ile başvurulur.
- CE Belgesi: European Conformity, AB’ye üye ülkelere satış yapılıyorsa alınması gereken belgedir. Çeşitli danışmanlık firmalarına başvurarak yardım alabilirsiniz.
- e-İhracat Faturası: İster web siteniz ister online pazar yerlerinde satış yaptığınız müşterilerinize düzenlediğiniz fatura tipidir. Ticaret bakanlığı e-ihracat fatura zorunluluğunu getirmiştir; buna göre e-faturaya geçiş gereklidir. e-ihracat faturasının nasıl kesildiği ve başvurulacağı konusunda “İhracat Faturası Kılavuzu” başlıklı yazı yardımcı olabilir.
- Proforma Fatura: Proforma fatura satış öncesi teklif amaçlı sunulan ön faturadır. ETGB başvurularında da gerekebilir; detaylı bilgi için “Satış Öncesi Güvenceniz Proforma Fatura Nedir?” başlıklı yazıyı görüntüleyebilirsiniz.
e-İhracat Yapmak İsteyenler Nelere Dikkat Etmeli?
e-İhracatı, e-ticaretin gelişmiş versiyonu olarak düşünebilirsiniz. Dolayısıyla ülke içinde yapılan online sipariş faaliyetlerine gösterdiğiniz özenin çok daha fazlasına ihtiyaç duyar. Gerek online e-ticaret platformları gerek kendi web siteniz üzerinden gelen siparişleri dikkatle hazırlamanız ve her an takipte olmanız son derece önemlidir. Sınır ötesi e-ticareti düşünenlerin dikkat etmesinde fayda olabilecek belli başlı noktaları şu şekilde özetlemek mümkün:
- Gönderim yapacağınız ülkenin tüketici ihtiyaçlarını iyi analiz etmelisiniz. Örneğin o ülkenin paketleme şartları, resmi tatil günleri gibi hususları hesaba katmak önemlidir.
- Markanızı yalnızca web siteleri değil, sosyal medya hesaplarından da duyurmalısınız, buna göre yapacağınız çalışmalarda potansiyel müşterilerinizin sorularına zamanında cevap vermelisiniz.
- Listeleyeceğiniz ürünlerin GTİP kodlarını öğrenerek fatura keserken hemen göreceğiniz şekilde not edin.
- İade-değişim prosedürlerinde daha dikkatli olun.
- Rekabet daha yüksek olduğundan pazarlama çalışmalarına özen gösterin.
- ETGB ile faturadaki bilgilerin tutarlı olduğuna dikkat edin.
- Pazar araştırmasına hakim olarak fiyatlandırma konusunda gerçekçi olun.
- Yerel nakliye seçeneklerini araştırın.
- Ödeme hizmeti sağlayıcıların hangi para birimlerini kabul ettiğine dikkat edin, bu nedenle ilgili pazarda kullanılan popüler yerel ödeme firmalarını tercih edin.
Yukarıda anlattığımız noktaların haricinde e-ihracat operasyonel süreçlerde ek sürprizler çıkarması olasıdır. Bu nedenle ilk etapta pazar yerlerinden satış yapmak çok daha güvenilir bir seçenek olabilir. Yurt dışına yapacağınız tüm online siparişlerinizin e-ihracat faturasından pazaryeri entegrasyonları ve e-ticaret entegrasyonu alternatiflerine kadar olan yazılımlar operasyonel süreçleri kolaylaştırmaya destek olur. Amazon, Aliexpress, Shopify satışlarınızda BirFatura’yı tercih edebilirsiniz.
