NACE kodu öğrenmenin, e-ticaret şirketi veya diğer şirket türlerini açma sürecinde ticari faaliyetlerinizin ne olacağını belirleyen en önemli kısım olacağını söylemek yanlış olmaz. Kısaca şirketin faaliyet alanını amaç ve konusu çerçevesinde tanımlayan NACE kodu, aynı zamanda tehlike statüsünü ifade eden kodlardan oluşur. Şirket kuruluş aşamasında ana sözleşmeyi oluştururken siz veya mali müşaviriniz tarafından beyan edilmesi gerekir.
“e-Ticaret için Şirket Nasıl Kurulur?” başlıklı yazımızda ise iş planı hazırlarken, tam olarak ne yapacağınızı belirlemenin NACE kodu zorunluluğundan dolayı gerekliliğini vurgulamış, başka bir başlıkta kaleme alacağımızı belirtmiştik. Bu yazımızda da başlangıçta belirlenip sonradan ekleme yapabilmeye imkan tanıyan NACE kodu nedir, nasıl ve nereden öğrenilir gibi soruları detaylandırmaya çalıştık.
İçindekiler:
NACE Kodu Ne Demek?
NACE kodu açılımı, Fransızca “Nomenclature des Activities Économiques dans la Communauté Européenne”’ baş harflerinden oluşur ve Türkçede “Avrupa Birliği’ndeki Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiksel Sınıflandırması” anlamına gelir. Dünya üzerinde ISIC (Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması) adı altında yürütülürken Avrupa Birliği’nde işyeri faaliyet kodu ile sürdürülür.
Her iş kolu farklı 6 haneli rakamlar grubuna sahip olduğundan altılı faaliyet kodu olarak da geçer. Başlangıçtaki iki rakam genel meslek grubu adını, sonraki dört rakam ise alt faaliyet alanını tanımlar. Örneğin; e-ticaret ilgili NACE kodu daima 47.91.14 rakamına tekabül eder. Dolayısıyla e-ticaret NACE kodu nedir şeklinde araştıranlar için cevap tektir. Bu rakam posta, TV, radyo veya internet yoluyla yapılan perakende ticareti icra eden firmaları kapsar. Yani 47 sayısı perakende satış yapan firmaları; 91.14 de internet, radyo, TV, posta kanalının biri veya birkaçın kullanan perakende ticareti anlatır.
Bununla birlikte şirketler NACE kodu tehlike sınıfı; az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere 3 grupta toplandığından, e-ticaret NACE kodu az tehlikeli sınıfına girer. Az tehlikeli sınıfına perakende satışa ek olarak büro hizmetleri ve gıda grubu da girer. Tehlikeli statüsünde olan firmalar servis, boyama, imalat, kesme işleri gibi faaliyetleri yapar. Çok tehlikeli grupta ise tersane, inşaat ve maden şirketleri bulunur. Konuyu bir de serbest muhasebeci mali müşavirimizden dinlemek isterseniz aşağıdaki videoya tıklayabilirsiniz:
NACE Kodu Ne İşe Yarar?
Şirketlerin çalışma alanlarının ve tehlike sınıflarının kodlama sistemiyle kayıt altına alınmasında amaç, ülkelerdeki ekonomik faaliyetlerin istatistiksel olarak değerlendirilebilir ve karşılaştırılabilir olmasını sağlamaktır. Ayrıca her işin tehlike sınıfının belirlenmesini sağlamak suretiyle işverenin iş güvenliği şartlarına göre hareket etmesini, çalışanların sigorta primlerinin ise bu çerçevede planlanmasını mümkün kılar. Faaliyet kodu olarak da bilinen sistemin kullanım alanlarını şu şekilde özetleyebiliriz:
- Şirketin işyerinde alması gereken güvenlik önlemlerini ifade eder.
- Kurumların gerçekleştirdiği vergi incelemeleri, denetlemeler gibi süreçler NACE faaliyet koduna göre yapılır.
- Sigorta primlerini verilen hizmetin tehlike düzeyine göre belirleyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SGK ödemelerini bu şekilde planlar.
- KOSGEB gibi KOBİ’lere verilen destekler, ihaleler bu doğrultuda şekillenir.
- Ekonomi politikaları, ülkeler arası istatistiklerdeki gibi envanter çalışmalarında kullanılır.
- Şirket kodları, hangi alanlarda şirket kurulabilir olacağı konusunda girişimcilere fikir verir.
NACE Kodu Nereden Öğrenilir?
NACE kodu nasıl öğrenilir şeklinde araştırma yapanlar için pek çok seçenek sunulmuştur. Bir mali müşavire danışabilmenin yanı sıra SGK NACE kodu sorgulama, İTO NACE kodu sorgulama gibi yöntemler de tercih edilebilir. Aynı zamanda TOBB, GİB, TÜİK resmi web sitelerinden de sorgulama yapılabilir. Henüz şirket açmadıysanız veya değişiklik yapmak istiyorsanız NACE kodu aramak ve tehlike sınıfını öğrenmek için ticaret odası faaliyet kodu listesi veya excel dosyası biçimindeki işyeri tehlike sınıfları listesinden çalışma konunuzu aratıp rahatlıkla belirleyebilirsiniz. Yaklaşık 85 sayfalık uzun liste yıllık olarak güncellenerek yeniden paylaşılır.
NACE Kodu Nerede Yazar?
NACE Kodu Nasıl Alınır?
Şirketlerde NACE Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?
Şirket faaliyet konusu dışında iş yapabilir mi en sık karşılaştığımız sorulardan biridir, elbette Türk Ticaret Kanununa göre mümkündür. Firmaların yanlış faaliyet kodu beyanı, yeni faaliyet kodu ekleme gibi çeşitli sebeplerle değişiklik yapmak istemesi gayet doğaldır. Ana faaliyet kodunun üzerine eklemeler yapılabilir, ancak bir şirket bünyesine en fazla 5 farklı faaliyet alanı ekleyebilir.
Yanlışlığın düzeltilmesi için bağlı bulundukları vergi dairesine, faaliyet alanı dışında başka bir konunun eklenmesi için ise NACE kodu değişikliği dilekçesi ile ticaret odasına başvuru yapmaları gerekir. Ardından vergi memurları ilgili kodun uygunluğunu tespit etmek amacıyla işyerinize gelir ve kabul edildiğinde vergi levhasında değişiklik yapılması onaylanır. NACE kodu bulma sürecinde aklınıza takılanlar dahil olmak üzere tüm merak ettiklerinizi sorabilir, aşağıdaki alandan yorumlarınızı iletebilirsiniz.
