Bir Fatura İle Başlayın.

Şirket Türleri Nelerdir?

hangi şirket türleri daha avantajlı
Ürün ve hizmetlerinizi sosyal mecralardan, kendi web sitenizden veya pazar yerlerinden satmayı düşünüyorsanız, Türk Ticaret Kanunu online satışı -istisnaları dışında- mutlaka şirket türleri çerçevesinde yapmayı zorunlu kılıyor. e-ticarete atılmadan önce, ticari şirket türleri içerisinden hangisi ile başlangıç yapmanın size daha uygun olacağını belirlediğinizde hayli emin adımlarla yolunuza devam etmek mümkün. Buradan hareketle şirket türleri arasındaki farklar ve özellikleri nelerdir diye incelediğinizde daha iyi analiz etmiş olacaksınız. Sonrasında ise şirket açılış ve kuruluş prosedürleri hakkında detaylı bir başlık açacağız.

Şirket türü kavramı, tamamen 6602 sayılı Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde, işletmelerin ticari hedefleri, faaliyet alanı ve ihtiyaçları esas alınarak oluşturulmuştur. Bir şirketi oluşturan sermaye, kişi, sözleşme, amaç gibi unsurların mahiyeti doğrultusunda belirlenir. Şirket çeşitleri özünde sermaye ve şahıs şirketleri şeklinde gruplandırılabilir. Ancak kanuna göre; anonim şirket, limited şirket, kollektif şirket, komandit şirket, kooperatif şirket olmak üzere beş grupta toplanır.

Bunlardan anonim, limited, paylı komandit sermaye; kollektif, adi komandit ve kooperatif şirket ise şahıs şirketi kapsamında değerlendirilebilir. Komandit şirket de sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ve adi komandit şirket türüne ayrılır. Ancak adi komandit şahıs şirketi iken diğeri sermaye şirketidir. Ticaret Bakanlığı’nın “Türkiye’de Şirket Kurmak” adlı rehberindeki verilerine göre sayıca en fazla olan şirket türleri anonim ve limited şirketlerdir, aşağıda yaklaşık değerlere ait grafik doğrultusunda daha net ayrım yapabilirsiniz:

şirket türlerine göre türkiye'de dağılım

Anonim Şirket Nedir?

Şirket türleri içerisinde belki de en önemli vasfa sahip anonim şirketler sayıca daha az olsa da en yüksek sermaye gerektiren kuruluşlar olduğu söylenebilir. Dolayısıyla anonim şirket nedir özellikleri kısmına gelecek olursak A.Ş unvanıyla faaliyet gösteren, belirli bir sermaye ile kurulan ve eşit paylara bölünmüş olan sermaye şirketidir. Bununla birlikte anonim şirket kaç kişi ile kurulur olduğu da kanunda açıkça ifade edilmiştir. Anonim şirket ortak sayısı en az 1 olmalıdır, yani asgari olarak 1 kişi ile kurulabilmesinin yanı sıra herhangi bir ortak sayısı sınırı aranmadığı gibi ortaklar gerçek veya tüzel kişiler olabilir. Hisse sahipleri paylarını Genel Kurul onayı olmadan ihraç edebilir.

250 ortağı aşan anonim şirketlerde payların bir kısmı halka arz edilir. Anonim şirket sermayesi en az ne kadar olmalı noktasına geldiğimizde ise istisnai durumlar haricinde minimum 50.000 TL rakamını görmek mümkündür. Ancak 1 Ocak 2024’ten itibaren geçerli olan 7887 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile bu tutar 250.000 TL’ye çıkarılmıştır. Ayrıca anonim şirket ortaklarının sorumluluğu, paylaştıkları sermaye payıyla orantılıdır. Borç durumunda ise sundukları sermaye ve şirket mal varlığı çerçevesinde sorumlu tutulur. Bilanço esasına göre defter tutan şirket kanuni olarak yasaklanmamış her ekonomik faaliyeti gerçekleştirebilir. Bir de KDV istisnası, pay devri, gelir vergisi gibi açılardan anonim şirket vergi avantajlarına sahiptir.

Limited Şirket Ne Demek?

Yukarıdaki grafiğe göre Türkiye’deki şirket dilimlerinin büyük çoğunluğunu oluşturan limited şirket kısaca bir veya daha fazla ortakla kurulabilen sermaye şirketi olarak tanımlanabilir. Limited şirket ortak sayısına gelecek olursak tek kişiyle de kurulabilen bu şirket türünde maksimum 50 ortak bulunabilir ve yine hem tüzel hem de gerçek kişilerden oluşabilir. Ayrıca limited şirket kaç kişi ile kurulur sorusuna verilecek yanıt da yine en az 1 kişi olacaktır. Limited şirket sermayesi de paylara bölünebilir olmakla birlikte limited şirket asgari sermayesi 10.000 TL, 7887 sayılı karar ile 50.000 TL güncellenmiş ve ortakların sermayeleri ise 25’in katları olmalıdır.

Limited şirket borçlarından sorumluluk yine şirket mal varlığı sınırlı olurken anonim şirket limited şirket karşılaştırması yapılacak olursa limited şirket ile anonim şirket arasındaki fark ortakların borçlardan sorumlu olmamasıdır. Pay ihracı yapamayan ortak, pay devrini genel kurul onayı ile yapabileceği gibi halka arz edemez. Hem anonim hem de limited şirketlerde bir şirket ana sözleşmesi yapılır ve ticaret siciline kaydedilir.

Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket Nedir?

Oldukça özel bir oluşum teşkil etmesine ek olarak e-ticaret ile uğraşmak isteyenlerle pek alakası yoktur. Ancak yine de tüm çeşitleri görmeniz açısından faydası olabilir. Şirket türleri arasında paylı komandit adı da verilen bu tüzel kişilikte sınırlı ve sınırsız olmak üzere ortaklar iki şekilde sorumludur. Sınırsız sorumlulukları olan komandite, anonim şirketteki gibi sorumlu iken, sınırlı komanditer, şirket yönetiminde yer almaz, borçlarda ikinci derece sorumludur. Bu sebeple sermaye şirketleri içerisinde yer almasının dışında adi komandit olduğunda aşağıda yer vereceğimiz şahıs şirketi grubuna girer.

Şahıs Şirket Ne Demek?

Şahıs şirketi sorumluluğun tamamen şahısta olduğu ve yine en az 1 kişi varlığında kurulabilen, sermaye şirketi olmayan şirket türüdür. Kurucular sadece gerçek kişi olmakla birlikte sadece şahıslara ait olsa da yine de tüzel bir kişilik oluşturur. Kurucu hem borçlardan hem de gelir giderlerden tüm mal varlığıyla sorumludur. Diğer şirket türlerine kıyasla ortak türlerinin çok az olmasının dışında ortaklar birbirlerine güven ilişkisi ile bağlıdır, pay devirlerinde diğerlerinin onayına ihtiyaç vardır. Adi komandit şirket, adi şirket ve kollektif şirket şahıs şirket türlerini oluşturur. Dolayısıyla kollektif şirket şahıs şirketi midir şeklinde araştırma yapanlar için yanıt, evet olmuş olur.

Kollektif Şirket Ne Demek?

Özel bir iştirak olan kollektif, yine e-ticaret ile pek ilgili değildir. Kollektif şirket nedir özelliklerine gelecek olursak ticari amaçla kurulan bu şirket türü de tek kişi ile kurulabileceği gibi genellikle birbirini tanıyan ortaklar tarafından da açılabilir. Hiçbir meblağın sermaye gösterilmesine gerek olmamasının yanı sıra unvanında en az bir kurucunun veya hepsinin adı yer almak durumundadır. Yasal olarak her türlü faaliyete uygun olmasına ek olarak anonim şirketlere has işler için uygun değildir. Ortak sayısında herhangi bir üst sınır olmamasına rağmen çoğunlukla 3-4 kişi yer alır. Şirkete dair tüm işlerde ortakların oybirliği ile aldığı kararlar esastır. Borçlardan öncelikle şirket mal varlığı, sonrasında kurucu ve diğer ortaklar ikinci planda sorumludur.

Adi Komandit Şirket Nedir?

Kollektif şirket ile benzer olan adi komandit şirket özelliklerinde sınırlı sorumluluklara sahip komanditer ortak, gerçek veya tüzel kişi olabilirken yönetim yetkisi olan sınırsız sorumlulukları bulunan komandite ortak yalnızca gerçek kişi olabilir. Üçüncü tarafların alacağı olması durumunda sınırsız sorumlu komandite ortaktan karşılanabilir. Bu durum komandit şirket ve kollektif şirket arasındaki farkları yaratır. e-ticarette faaliyet açısından uygun değildir.

Adi Şirket Ne Demek?

Şirket türleri arasında adi ortaklık olarak da geçen adi şirket özellikleri iki veya daha fazla kişinin ister sermaye ister emeklerini yazılı veya sözlü bir sözleşme çerçevesinde birleştirmesine imkan tanır. Ortak sayısı, sermaye gibi şirket unsurları hususunda bir sınırı olmayan adi şirkette tüzel ve gerçek kişi olabilen ortak, sınırsız sorumluluklara sahiptir.

Kooperatif Şirket Nedir?

Ne şahıs ne de sermaye şirketi grubuna giren kooperatif şirket diğerlerinden birçok noktada farklılık gösterir. Bu nedenle yeni girişimler planlayan kişiler kooperatif şirket kaç kişi ile kurulur olduğunu sıklıkla araştırır. İstisnaları olmakla birlikte genellikle en az 7 ortak bulundurmayı gerektirir. Burada çeşitli benzer menfaatlerin dayanışma, yardım, kefil olma gibi durumlarla korunması söz konusudur. Yapılan sözleşme içerisinde ortakların sorumluluklarının çerçevesi çizilebilir. Ayrıca yönetim kurulu, genel kurul ve denetçi olmak üzere üç organ oluşturmaya ihtiyaç duyar. e-ticaret için uygun değildir.

şirket türleri ve özellikleri tablosu

Hangi Şirket Kurulmalı?

Görüldüğü gibi şirket türlerinin her biri mevcut ortaklıklar, yıllık kazanç, ortada bir sermaye varlığının olup olmaması, ticari hedefler ve faaliyet alanları doğrultusunda şekilleniyor. Ancak ister e-ticaret ile ister başka bir şekilde hizmetlerinizi satışa sunmayı planlayın, basitten gelişmişe doğru gitmenin çok daha mantıklı ve zahmetsiz olacağını söyleyebiliriz. Dolayısıyla ortada minimum bir ya da hiç sermayeniz dahi yoksa ve ortaklık düşünmüyorsanız şahıs şirketiyle başlangıç yapmak oldukça kolay olacaktır.

İlk açılış yılında tahminen kazanacağınız ciroyu düşük tutup şahıs şirketi kurarak kazancınızın artması durumunda limited, anonim gibi daha gelişmiş yapıdaki şirket türlerine geçişin mümkün olduğunu unutmamalısınız. Şirketlerin yıllık ciro limitlerine bakıp kendi kazanç hedeflerinizi de hesap katarak nihai karar verebilirsiniz. Son olarak her zaman basitten başlamak adımlarınızı daha güvenilir atmayı sağlayacaktır. Hangi şirketi kuracağınızı belirledikten sonra kuruluş için neler gerekli olduğunu “e-Ticaret için Şirket Nasıl Kurulur?” başlıklı yazımıza tıklayarak öğrenebilir, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirimiz Sayın Gizem Kesilmiş’in konuyla ilgili görüşlerine yer verdiği videoyu da izleyebilirsiniz.

Konuyla ilgili tüm görüş ve sorularınızı aşağıdaki yorum bölümünden veya iletişim numaramızdan bizlere iletebilirsiniz. BirFatura olarak yeni girişimleri daima desteklemek gerektiğine inanıyor, zorluklarla kurulan meşakkatli şirket kuruluş süreçleri sebebiyle markanızı büyütene kadar e-fatura/e-arşiv faturalarınızı ücretsiz olarak kesmenizi sağlayan Birlikte Büyüyelim kampanyası ile KOBİ’lerin yanında yer alıyoruz.

BirFatura

BirFatura

Tüm pazaryerlerine entegre;
Hızlı, kolay ve güvenli faturalandırma sistemi!

Yazıyı paylaşın: