e-İrsaliye nedir, nasıl kullanılır yüklü miktarda mal sevkiyatı yapanlar tarafından sık araştırılıyor. e-İrsaliye iş süreçlerini kısaltıp maliyetleri azaltmaya yarayan kağıtsız çözümlerin başında geliyor. Nakliye süreçlerini de kolaylaştırmaya yardımcı olmasıyla daha hızlı ve güvenli sevkiyatlar yapmak mümkündür. Geçerlilik ve içerik bakımından kağıt irsaliyeden hiçbir farkı bulunmayan elektronik irsaliyede, tıpkı diğer e-belgelerde olduğu gibi mükelleflerin iş akışını rahatlatmak hedefleniyor.
İsteyen her mükellefin kullanabilmesinin mümkün olduğu uygulama için öncelikle e-fatura geçiş şartı aranıyor. Matbu kesmeye göre kolaylığı, irsaliyeli fatura olarak da kullanılabilmesi gibi birçok avantajı da beraberinde getiren elektronik irsaliye hakkında merak ettiğiniz her soruya yazının devamında yanıt vermeye çalıştık.
İçindekiler:
e-İrsaliye Nedir, Ne İşe Yarar?
Gelir İdaresi Başkanlığı, GİB’in 2017’de yayımladığı 487 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu tebliği ile mükelleflere bildirilen elektronik irsaliye uygulaması, 2018’den beri kullanımda. Mal hareketlerinin elektronik ortamda takibini mümkün kılan sistemde aslında kağıt olarak düzenlenen sevk irsaliyesi dijitalleştirilir. Alıcıya çevrimiçi olarak ibraz edilen irsaliye, yine aynı şekilde dijital ortamda düzenlenerek saklanabilir. Sevk ve taşıma irsaliyesi şeklinde iki çeşidi olmasına rağmen sevk irsaliyesi elektronik irsaliye, taşıma irsaliyesi ise matbu düzenlenmeye devam edecektir.
Teknik şartname ile şematron yapısı GİB tarafından oluşturulan kapalı sistem üzerinde gönderici tarafından hazırlanan belge ilk önce GİB sistemine gelerek alıcıya iletilir. Yani elektronik irsaliye malı teslim alan kişiye iletilirken rotasyon, şoför, araç gibi bilgileri içeren taşıma irsaliyeli araçta kağıt olarak bulundurulmaya devam edecek. Matbu haliyle karşılaştırıldığında gönderim, iptal gibi süreçleri oldukça kolaylaştırmasının yanı sıra daha sağlıklı stok takibi yapabilmeye imkan tanır.
e-İrsaliye Kimler için Zorunlu?
2023 yılı satış hasılatı 10 milyon TL’yi aşan vergi mükelleflerinin en geç 1 Temmuz 2024 itibariyle kullanmaya başlaması zorunluydu. Bununla birlikte tütün, alkol, içecek toptancıları; şeker üreticileri; HKS sistemine kayıtlı meyve sebze işletmeleri, enerji sektöründeki dağıtıcı bayi, üreticiler; maden ithalat-imalatçıları ile GTİP 72-73 kodlu ürün satışı yapan demir-çelik üreticisi, ithalat-ihracatçılarının ticari hayata başlamalarının en geç 4. ayında satış limitine bağlı olmaksızın geçişi şarttı.
Bu gibi durumlar nedeniyle “e-Fatura olmadan e-irsaliye olur mu?” anlamına gelen sorular sıklıkla sorulur. Ancak elektronik ortamda irsaliye düzenleyebilmek için öncelikli olarak e-faturaya geçiş yapılması gerekir. Yapılan yeni GİB düzenlemesi sayesinde e-fatura kullanan mükelleflerin elektronik irsaliye geçişleri otomatik gerçekleşir. Dolayısıyla e-fatura zorunluluğu olan işletmelerin zaten elektronik irsaliye kesmesi gerektiği daha da netleşmiştir.
Okuma Önerisi:
e-Fatura Zorunluluğu
e-Fatura Başvurusu Nasıl Yapılır?
e-İrsaliye Kesmek Zorunlu mu?
e-İrsaliye, Fatura mıdır?
e-İrsaliye Fatura Yerine Geçer mi?
Fatura yerine geçmez. İrsaliyeli fatura düzenlenmesi veya “faturaya İrsaliye Yerine Geçer” ibaresine ek olarak fiili sevk saati ve tarihi birlikte yazılması durumunda her ikisi yerine geçebilir. Dolayısıyla “e-İrsaliye kesmeden e-fatura kesilir mi?” sorusuna bu koşulları sağlaması halinde ayrıca elektronik irsaliye düzenlemesine gerek olmadığı yanıtı verilebilir. Detaylı bilgi için “İrsaliyeli Fatura Düzenleme ve Kullanımı” başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.
e-İrsaliye Neden Düzenlenir?
e-İrsaliye Kime Kesilir?
Kimler e-İrsaliye Keser?
e-İrsaliyede Hangi Bilgiler Zorunlu?
Elektronik irsaliyede bulunması zorunlu bilgiler şunlardır:
- Düzenleyen firmanın ticari ünvanı, vergi numarası, vergi dairesi adı, işyeri adresi, ticari hesap numarası gibi cari bilgileri
- Düzenlenme tarihi ile belge numarası
- Alıcının cari bilgileri
- Taşınan malın miktarı ve türü
- Fiili sevk saati, dakikası ve tarihi
- Taşıma işini yapan nakliye firması veya işletmenin kendi aracına ait şoför ile plaka bilgisi
e-İrsaliye Ne Zaman Kesilir?
e-İrsaliye Nereden Kesilir?
GİB Portal üzerinden ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yetki verilen e-irsaliye özel entegratörler listesi içerisinde yer alan entegratör sistemleri üzerinden kolaylıkla kesilip gönderilebilir.
e-İrsaliye Kaç Gün İçinde Kesilmeli?
e-İrsaliye Teslim Alan İmzası Zorunlu mu?
e-İrsaliye Araçta Bulunmak Zorunda mı?
e-İrsaliye Hangi Durumlarda Kesilmez?
e-İrsaliye Nereden Görülür?
Kağıt İrsaliyeye Kıyasla Elektronik İrsaliyenin Avantajları
Öncekiyle karşılaştırdığında birçok avantajı beraberinde getiren elektronik irsaliyenin öne çıkan 4 ayrıcalığını şöyle sıralamak mümkün:
- Mal hareketlerinin izlenmesine imkan tanıyarak stok takibini kolaylaştırır.
- Üzerindeki karekod sayesinde kontrol noktalarında daha hızlı bilgi alındığı için mal sevkiyatlarını hızlandırmaya yardımcı olur.
- Sevkiyatlardaki eksik/yanlışların daha hızlı fark edilmesini sağlayarak hem zaman kaybını azaltır hem de daha başarılı satışlar yürütmeye destektir.
- Elektronik irsaliyeler genellikle fiili sevk zamanından önce düzenlenip alıcıya iletildiği için teslimattan önce kontrol etmeye zaman kalabilir. Böyle mal yola çıkmadan iptal edilmiş olur.
GİB lisanslı özel entegratör BirFatura ile e-irsaliye dahil bütün e-belgelerinizi kolay düzenleyip gönderebilir, güvenle saklayabilirsiniz.
Üstelik uygun kontör ücretlerinin yanı sıra 1 ay boyunca ücretsiz deneme fırsatından yararlanın!
