Esnaf ve sanatkar tanımına uygun şekilde işletme kuran herkesin Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na kayıt yaptırma zorunluluğu bulunuyor. Türkiye’nin 81 ilinde geniş teşkilatlanma yapısına sahip Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliklerinin esas amacı meslek gruplarını temsil etmekten sosyal yardımlaşma ve dayanışmaya kadar pek çok konuda esnafın sorunlarını çözmeye yardımcı olmaktır. O halde esnaf ve sanatkar kimdir incelemeye başlayarak bu özellikleri taşıyan mükelleflerin Esnaf odası kayıt işlemlerinde nasıl bir yol izlemesi gerektiğini bütün ayrıntılarıyla ele alalım.
İçindekiler:
Esnaf ve Sanatkarlar Odası Amacı Nedir, Ne İşe Yarar?
Esnaf ve sanatkar odaları, belirli coğrafi bölgedeki mesleki grupları bir araya getirir. Üyeler arası dayanışma her zaman öncelikli olurken devletle işbirliği yaparak meslek gruplarının daha etkili şekilde faaliyet göstermesini sağlamaya çalışırlar.
2005 tarihli 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları kanununa göre esnaf sanatkarlar ile yanlarında çalışan işçilerin mesleki, teknik ihtiyaçlarının karşılanması, mesleki faaliyetleri kolaylaştırma, meslek menfaatlerine uygun olarak gelişmelerin takibi ile ilgili eğitimleri sunmak, meslek üyelerinin birbiri ve halk ile ilişkilerinde güveni tesis etmek, meslek ahlakını koruyarak disiplin sağlamak gibi amaçları ilke edinir. Başka bir deyişle özetlemek gerekirse aşağıdaki hedefler sıralanabilir:
- Meslek gruplarını temsil etmek
- Hukuki destek sağlamak
- Mesleki gelişimi desteklemek
- Sosyal dayanışma ve yardımlaşmayı teşvik etmek
- Sektörel düzenlemelerin takibini yapmak
- Müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik tedbirler almak
Kimler Esnaf ve Sanatkarlar Odasına Kayıt Olabilir?
Öncelikle kanuna göre esnaf sanatkar kime denir, açıklayarak başlamak daha doğru olur. Sabit bir işyerinde çalışan veya gezerek satış yapan, Esnaf Sanatkar ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Kurulu tarafından belirlenen meslek dallarını icra eden, sermayesi ve bütünüyle el emeği ile bedeni çalışmayla ürünlerini imal eden, kazancı sanayici veya tacir düzeyine ulaşmayan, vergi muafiyeti veya basit usulde vergilendirmeye tabi, defter tutma şekli işletme hesabı olan sanat ve meslek icra eden herkes esnaf tanımına uygundur. Dolayısıyla şahıs şirketi kurarak faaliyetlerine başlayabilirler. Odaya kayıt olup üye olmak isteyenlerden aşağıdaki özellikleri taşıması istenir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ve eğer değilse mesleğini ülke içinde icra etmek
- Medeni hakları kullanma yeterliliğine sahip olmak
- Vergi muafiyeti belgesi olmak veya basit usul vergilendirmeye tabi şirket kurmak
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine ait odalardan herhangi birinde kaydı bulunmamak gerekir.
Esnaf ve Sanatkarlar Odası Kayıt Yaptırmak Zorunlu mu?
Esnaf odasına kayıt yaptırmak zorunludur. İşe başlama tarihinden itibaren 30 gün içerisinde hem esnaf sicil hem de oda kayıt işlemlerine başlamanız gerekir. İlk önce sicile tescil adımını tamamladıktan sonra ESBİS üzerinden esnaf sicil gazetesinde kuruluş ilanınız yayımlanır. Ardından esnaf odasına fiziki başvuru yaparak kayıt olabilirsiniz. ESBİS’e nasıl kayıt yaptıracağınız hakkındaki detaylara “ESBİS Nedir, Nasıl Kayıt Yapılır?” başlıklı yazıya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Esnaf ve Sanatkarlar Odası Kayıt Nasıl Yapılır?
Esnaf odasına kayıt yaptırmadan önce işe başlama tarihini gösteren vergi levhasını almış olmanız, yani şirket kurma işlemlerini tamamlamış olmanız önemlidir. Ardından esnaf sicil kaydını da yaptırıp esnaf sicil gazetesinde kuruluş ilanını yayımlatmalısınız. Sicil kaydı olmadan odaya kayıt yapılmadığını unutmamanızda fayda var. Eskiden esnaf sicil müdürlüklerine fiziki başvurularla yapılan sicil kaydı, artık ESBİS üzerinden yapılabilmektedir. e-Devlet şifreniz ile ESBİS’e girdikten sonra sicil kayıt ekranına yönlendirilirsiniz. Sunmanız gereken bazı belgeleri sisteme yüklemeniz gerekir.
Ayrıca Esnaf ve Sanatkarlar Odası online kayıt süreci henüz test aşamasındadır. Yakın zamanda online randevu alma ihtimali olsa da henüz müdürlüklere bizzat gitmek gerekmektedir. Odaya bağlı olarak esnaf ve sanatkarlar odası kayıt evrakları değişiklik gösterebilir. Sicil kaydını sistemden oluşturduktan sonra kayıt bilginiz ilgili odanın sisteminde görünecektir. Mesleğinizle ilgili ve işyerinizin bulunduğu ildeki odaya giderek kayıt işlemini tamamlayabilirsiniz. Örnek olması açısından Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Odası’nın istediği sicil kayıt belgeleri aşağıdaki gibidir:
- Nüfus cüzdanı fotokopisi ve aslı
3 adet vesikalık fotoğraf - Yeni vergi levhası fotokopisi veya mükellefiyet belgesi
- Kişi kendi kayıt yaptırmıyorsa, onun adına yaptıracak kişiye verilen noter onaylı vekaletname
- Ticari taşıt var ise ruhsat fotokopisi
Kayıt ücretinin yatırılması (Sicil müdürlüklerindeki veznelerden, Halkbank mobil uygulamadan ve Halkbank ATM’lerinden ücreti yatırabilirsiniz). - İşyerinin bulunduğu adresin UAVT (Ulusal Adres Veri Tabanı) ile uyumlu olması ve bildirilmesi
Esnaf ve Sanatkarlar Odası Kayıt Ücreti Ne Kadar?
Kayıt ücretleri yıllık olarak güncellenir. Güncel fiyatlara kayıt yaptırmanız gereken ilgili odanın web sayfasını ziyaret ederek veya telefon açarak öğrenebilirsiniz. Kayıt ücretlerine evrak bedeli, esnaf sicil gazete ilan ücreti, harç pulu, oda kayıt ücreti de dahildir. Ayrıca oda üyesi olduktan sonra yıllık aidatları da düzenli olarak yatırmanız çok önemlidir.
Hangi Esnaf Odasına Kayıt Olmalı?
Esnaf odaları teşkilatlanması mesleki odalar, esnaf ve sanatkarlar odası birlikleri ve esnaf ve sanatkarlar konfederasyonu olmak üzere yapılanmıştır. Bazı meslek gruplarının kendi özel federasyonları bulunurken, bazılarının henüz yoktur. Dolayısıyla genel birliklere kayıt olunması yeterli olabilir. Şoförler ve otomobilciler, bakkallar-bayiler başta olmak üzere 13’ün üzerinde meslek federasyonu bulunur.
Mesleğinizin bulunduğu federasyon var ise oraya kayıt yaptırabilirsiniz. Yoksa işyerinin bulunduğu yerden sorumlu oda birlikleri olmalıdır. Ayrıca birden fazla mesleği icra eden kişilerin ayrı sicil ve oda kaydı yapması istenir. Esnafların hangi odaya kayıt olması gerektiği konusu 2019’da Resmi Gazete’de yayımlanan 30849 sayılı Esnaf ve Sanatkarların Kayıt Olacakları Odaların Tespiti Hakkında Tebliğ yazısının 5. maddesinde tüm detaylarıyla anlatılmıştır. Buna göre hangi odaya kayıt yaptırılacağı aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
- ESBİS’te işyeri olarak beyan edilen adresin bağlı olduğu ihtisas odası (Meslek federasyonu)
- Seyyar esnafların ikametgah adreslerinin bulunduğu ihtisas odası
- Seyyar olmasına rağmen çalışma alanı kanun ile belirlenenlerin, satış yaptığı yerdeki ihtisas odası
- İhtisas odası bulunmayan meslekler için karma odalar (İldeki esnaf odaları birliği)
- Karma oda da bulunmaması halinde mesleğe en yakın oda
- Çalışma bölgesinde ilgi meslek grubuna ait birden fazla oda var ise üye sayısı durumu incelenir.
Birlikte Büyüyelim kampanyasıyla emekçilerin her zaman yanındayız! Aylık alış-satış dahil toplam 20 faturayı ücretsiz kesebilir, işletmenizi büyütene kadar veya ömür boyu kullanmaya devam edebilirsiniz.
